“Mensen gaan steeds meer wennen aan een gezondere (sport)omgeving”
De gezondere sportomgeving is een actueel thema op dit moment. Gegroeid uit het Nationaal Preventieakkoord waarin afspraken zijn gemaakt om (nog) meer Nederlanders te laten sporten en bewegen in een gezondere sportomgeving. NOC*NSF heeft het akkoord ondertekend namens de sport in Nederland met de missie het creëren van optimale sportomstandigheden voor iedereen: van recreant tot topsporter, van gehandicapte sporter tot vrijwilliger en fan. Adelien van Kooten-Kok is projectleider van de gezondere sportomgeving bij NOC*NSF en houdt zich bezig met het inregelen van die gezondere sportomgevingen waarbij het gaat om de drie thema’s roken, alcohol en voeding.
Steeds meer aandacht
Van Kooten-Kok: “Ten opzichte van twee jaar geleden merk je dat door de aandacht en aanpak die er landelijk en vanuit verschillende kanten en omgevingen voor alle drie de thema’s zijn, dat mensen maar ook verenigingen veel bewuster zijn van die gezondere (sport)omgeving. Mensen gaan eraan wennen. Het is een beweging die in gang gezet is en zich verder ontwikkelt. Vroeger was bijvoorbeeld roken normaal, nu valt het op als ergens gerookt wordt en willen we uiterlijk in 2025 met de hele sport rookvrij zijn. Maar dat kunnen we niet alleen, we werken veel samen met JOGG-Teamfit en de Rookvrije Generatie. En ook de sportbonden zijn onmisbaar in deze beweging, kijk naar de rol van het KNKV.”
Teamsporten behalen de snelste winst
"Binnen de diverse sporten is er een duidelijk verschil in beleving als het aankomt op de gezondere sportomgeving. De ene sport krijgt de stappen naar de gezondere sportomgeving makkelijker en sneller gezet dan de andere," merkt van Kooten-Kok. "Bij teamsporten zie je verenigingen met een eigen accommodatie die zelf zeggenschap hebben over de inkoop en regels van de accommodatie en daardoor makkelijker het beleid door kunnen voeren. Daar wordt de snelste winst behaald. "
"Het gemixte karakter van de korfbalsport werkt positief. Met mannen en vrouwen door elkaar ontstaat er een bepaalde sfeer. Het vrijwilligerswerk en het bestuurswerk wordt echt samen gedaan, dat geeft een prettige sociale sfeer. ODO Maasland is KV VERS-vereniging en heeft heel bewust grote stappen gemaakt met veel aandacht voor gezondheid en de zichtbaarheid hiervan op het complex,“ vervolgt van Kooten-Kok. Alles over de aanpak en de ervaringen van ODO lees je in het artikel op Clubbase.
Alcoholbeleid grootste uitdaging
“Binnen de gezondere sportomgeving is alcohol het meest uitdagende onderdeel. Alcohol hoort heel erg bij het sociale aspect, de derde helft. Uit onderzoek van het Mulier instituut is gebleken dat mensen die sporten ook meer alcohol drinken. Natuurlijk is het prima dat een drankje gedaan wordt na het sporten maar het is wel belangrijk goed om te gaan met alcohol en als vereniging ook eigen alcoholbeleid te hebben. Bij verenigingen wordt vaak nog alcohol verkocht aan jongeren onder de 18. Of een ouder persoon koopt de drank en geeft vervolgens door. En als men wel op de hoogte is dan vraagt men vaak niet naar een ID-kaart omdat het ons-kent-ons-gehalte hoog is."
"Als NOC*NSF staan we voor op een zorgvuldige manier met alcohol omgaan, zodat er een prettige en veilige sfeer is, en ook voor het behoud van vergunningen om alcohol te schenken. Ook is het belangrijk dat je altijd een keuze hebt als sporter of je een drankje neemt met of zonder alcohol,” aldus de projectleider.
Verenigingen hebben er baat bij
“Verenigingen die aandacht hebben voor de gezondere sportomgeving hebben een betere uitstraling en aantrekkingskracht. Het is goed voor de beeldvorming van de vereniging. Ouders kijken hiernaar voor hun kinderen. Verenigingen zijn in beginsel bang dat ze leden verliezen of financieel achteruitgaan. Onderzoek geeft aan dat dat niet zo is. De inkomsten in de kantine nemen vaak juist toe,” geeft de projectleider van NOC*NSF aan.
“In mijn projectleidersrol probeer ik de bonden en partners te betrekken en mee te krijgen in de ambitie van de gezondere sportomgeving”
Adelien van Kooten-Kok
Adelien is projectleider Gezondere Sportomgeving bij NOC*NSF. Vanuit die rol werkt zij binnen de sport aan de kennisoverdracht, het creëren van bewustwording en het stimuleren van gezondere sportomgevingen met de drie thema’s roken, alcohol en voeding.
JOGG-Team:Fit ondersteunt de verenigingen op alle drie de thema’s. Je kunt jouw ideeën bespreken met je persoonlijke Team:Fit Coach en bekijken wat past bij jouw vereniging.
Aan de hand van challenges kun je als vereniging aan de slag gaan met het stap voor stap gezonder maken van je locatie. Hiervoor is de online omgeving ‘Mijn Teamfit’ beschikbaar waarin je de voortgang van jouw vereniging kunt bijhouden op de drie thema’s, om uiteindelijk topprestaties te behalen met de bijbehorende badges voor in de kantine. Ook krijg je hier inspiratie en tips ter ondersteuning.
Gaat jouw vereniging aan de slag? Stel doelen en kies je challenges. Verzamel de badges en vier jullie topprestatie met de hele vereniging.
In september is de NIX18-campagne voor de sport gelanceerd. Het doel van de campagne is om te voorkomen dat jongeren onder de 18 jaar roken en alcohol drinken. Als vereniging kun je gebruikmaken van een gratis digitale toolkit en kosteloos een NIX18-kantinepakket bestellen. Hiermee kun je de kantine transformeren tot een ‘Vereniging van NIX’ en richtlijnen opstellen over hoe je als vereniging met alcohol omgaat. Ook is er een gratis e-learning 'Verantwoord alcohol schenken' beschikbaar waarin je in drie online modules leert welke regels er gelden voor verantwoorde alcoholverstrekking, hoe je kunt reageren in lastige situaties en vooral hoe je kunt voorkomen dat er alcohol wordt geschonken aan minderjarigen of dronken personen.
ODO Maasland, Wit-Blauw/GreenOrganics Kampen en TOP/Litta Sassenheim doen mee aan het maatschappelijke project KV VERS, waarbij zij worden begeleid om een gezondere sportomgeving te creëren. Hierbij staan de thema’s gezonde voeding, alcohol, roken en gastvrijheid centraal. Zij zetten met een verenigingscoach vanuit Team:Fit -verbonden aan de vereniging- het programma KV VERS op binnen hun vereniging. Deze verenigingen gaan fungeren als Fieldlab voor collega-verenigingen.