Ledenbehoud onder jongeren: ‘Jongeren willen zich op alle fronten ontwikkelen’
Het KNKV heeft onlangs door Bureau Coen een onderzoek uit laten voeren naar de manieren waarop verenigingen jongeren tussen de 13 en 19 jaar meer betrokken kunnen houden bij de korfbalsport. We zien binnen het korfbal – maar ook binnen veel andere sporten – juist op die leeftijd jongeren vaak afhaken. In dit artikel delen we de eerste learnings uit het onderzoek.
Foto: Jurjen Smid
Om tot de resultaten te komen, heeft Bureau Coen uitgebreid onderzoek gedaan, met onder andere deskresearch, vragenlijsten, sportparkinterviews en co-creatiesessies. Daaruit bleek dat lovers, zoals de korfballende jongeren die niet aan stoppen denken worden genoemd, korfbal belangrijk vinden voor hun sociale contacten en hun mentale gezondheid. Ook hechten ze waarden aan ontwikkeling: ze willen nieuwe dingen leren en beter worden – op alle fronten!
Naast lovers, zijn er ook twijfelaars: korfballers die er wel over nadenken om te stoppen. Redenen om te stoppen zijn een gebrek aan tijd of een blessure. Maar het kan ook dat ze geen plezier meer ervaren, bijvoorbeeld door spanningen rondom het niveau van de teams, gedoe binnen de vereniging, gebrekkige begeleiding of simpelweg omdat vrienden ook stoppen.
Drempels en motivatie
Bureau Coen onderscheidt op basis van bovenstaande resultaten zes drempels:
- Vrijblijvendheid
- Groepssamenstelling
- Ontwikkeling
- Tijdsinvestering
- Concurrerende activiteiten
- Vibe
Wat daarnaast uit het onderzoek bleek, was dat jongeren rond de 12-13 jaar wat minder gemotiveerd zijn. Dat is te verklaren door de overgang naar de middelbare school. Als ze 14-15 jaar zijn, zien we juist een piek in de motivatie. Weer wat later, vanaf de 16 jaar nemen de drempels weer toe: jongeren krijgen het dan drukker met hun bijbaan en/of gaan studeren.
Dit zijn interessante inzichten, waar je als vereniging op in kunt spelen. De kansen op doorstroom en behoud zijn het grootst waar de motivatie hoog is en de drempels laag. Tegelijkertijd kun je ook proberen de drempels te verlagen op momenten dat ze hoog zijn. Hiernaast gaan we in op een aantal drempels en geven we voorbeelden van acties die je als vereniging kunt ondernemen.

Foto: Willem Moret
Ontwikkeling
Uit het onderzoek blijkt dat nieuwe dingen leren de grootste motivatie is voor jonge korfballers om te blijven korfballen, ook in een ‘plezierteam’. Tegelijkertijd is de grootste demotivatie ingedeeld worden in ‘het mindere team’. Hoe kun je daar als vereniging mee omgaan? Bijvoorbeeld door de trainers samen met de spelers persoonlijke doelen te laten stellen. Zo krijgt elke speler op zijn eigen niveau de kans om zich te ontwikkelen en voelt iedereen zich gezien.
Geef jongeren daarnaast de mogelijkheid om zich buiten het veld, maar wel binnen de vereniging te ontwikkelen. Betrek jongeren bijvoorbeeld bij het organiseren van teamuitjes of activiteiten, het beheren van de club-socials of op bestuurlijk gebied. Ontwikkeling gaat verder dan alleen korfballen! In de piramide hieronder staan, gesorteerd op laagdrempeligheid, mogelijkheden om spelers bij de vereniging te betrekken en tegelijkertijd mogelijkheden te bieden voor persoonlijke groei.

Flexibel aanbod en een goede vibe
Ook kun je als vereniging aan de slag gaan met een flexibel korfbalaanbod, zodat jongeren meer vrijblijvendheid ervaren. Denk aan een pool van flexibele teamleden, groepen die alleen trainen, of het organiseren van vriendentoernooien gericht op jongeren. Twee vliegen in één klap slaan? Laat de jongeren zelf komen met ideeën en betrek ze vervolgens ook bij de uitvoering, zodat ze ook aan de slag gaan met de ontwikkeling van hun skills.
Denk als vereniging ook na over de trainingsdagen en wedstrijdmomenten. Als de behoefte van de jongeren is om op andere dagen te trainen, kun je dat dan als vereniging faciliteren?
Een goede sfeer (of vibe) vinden jongeren heel belangrijk. Maar hoe zorg je als vereniging dat de sfeer in jeugdteams goed blijft? Daarvoor is een goede sociale band tussen spelers belangrijk, zodat de onderlinge spanningen beperkt blijven. Maar dat vergt een investering en daar kun je als vereniging een faciliterende rol in spelen door bijvoorbeeld teamuitjes te stimuleren en daar eventueel budget voor vrij te maken. Ook de trainer heeft een belangrijke rol: zij kunnen het team begeleiden bij teamuitdagingen en ervoor zorgen dat persoonlijke groei samen wordt gevierd.
De rol van het KNKV
Ook voor het KNKV zijn deze inzichten waardevol en kunnen we hiermee aan de slag. We zien dat er nog een wereld te winnen valt. In de afgelopen regiobijeenkomsten hebben we met de verenigingen het gesprek gevoerd over dit onderwerp. Op basis van bovenstaande resultaten en de gesprekken met verenigingen, zijn we van plan om nuttige tools te gaan ontwikkelen, om verenigingen te ondersteunen bij ledenbehoud. Wordt vervolgd!
Wil je meer weten of heb je ideeën die je wilt delen? Neem dan contact op met je verenigingsadviseur.

Foto: Winanda van Zwamen